Σάββατο 30 Απριλίου 2022

Ονοματικές δευτερεύουσες προτάσεις (μικροδιδασκαλία Β΄ μέρος)

 (Σ. Γκαρμπούνης)

Ονοματικές δευτερεύουσες προτάσεις

Αποτελούν αναγκαίο συμπλήρωμα της κύριας πρότασης ώστε να ολοκληρωθεί το νόημα. Επειδή η θέση που έχουν σε σχέση με την κύρια πρόταση αντιστοιχεί με τη θέση που μπορεί να έχει ένα όνομα (δλδ ένα ουσιαστικό, μια αντωνυμία ή ένα επίθετο) ονομάζονται ονοματικές προτάσεις. Δείτε τα παραδείγματα:

Δεν κατάλαβα τι με ρώτησε.

Δεν κατάλαβα την ερώτηση.

Στα παραπάνω παραδείγματα η δευτερεύουσα πρόταση «τι με ρώτησε» έχει ακριβώς τον ίδιο συντακτικό ρόλο με το ουσιαστικό (όνομα) «την ερώτηση». Είναι αντικείμενα στο ρήμα «κατάλαβα». Είναι δλδ και τα δύο ονόματα σύμφωνα με την ορολογία της Γραμματικής. Το ένα σε μορφή πρότασης και το άλλο σε μορφή ουσιαστικού.

 

Οι ονοματικές προτάσεις στα αρχαία ελληνικά

Στα αρχαία ελληνικά διακρίνουμε τέσσερις υποκατηγορίες ονοματικών προτάσεων:

1.      Ειδικές προτάσεις

2.      Ενδοιαστικές προτάσεις

3.      Πλάγιες Ερωτηματικές προτάσεις

4.      Αναφορικές προτάσεις (πρόκειται για υποκατηγορία που την εξετάζουμε ξεχωριστά γιατί είναι λίγο πιο σύνθετες)

Σε όλες τις περιπτώσεις των δευτερευουσών προτάσεων εξετάζουμε τυπικά τρία χαρακτηριστικά:

τη λέξη (σύνδεσμο) με την οποία εισάγονται

την έγκλιση με την οποία εκφέρονται και

τον συντακτικό ρόλο που έχουν σε σχέση με την κύρια πρόταση

Στο βιβλίο του συντακτικού υπάρχουν στη σελ. 139.



 

Τρόπος εξέτασης φιλολογικών μαθημάτων Λυκείου

    Εξέταση φιλολογικών μαθημάτων Λυκείου Θέματα Τράπεζας – Θέματα εκπαιδευτικών Γλώσσα Λογοτεχνία Α΄ λυκείου   Β΄...